آغازی بر یک پایان
اشاره: این متن حدود یک سال گذشته برای نشریه نبض نوشته شده بود.
نبضی که در روز برگزاری مراسم روز دانشجو توزیع شده بود. هم بعد از برنامه بسیج هم بعد از برنامه انجمن. چند خاطره جالب هم برای بعضی از بچه هایی که نشریه را پخش کردند پیش آمده بود!
گویا امسال (94) قرار است بسیج دانشجویی مراسمی درخور داشته باشد. الحمدلله!
«آغازی بر یک پایان»
اگر بخواهیم توصیفی از وضعیت امروز دانشگاه داشته باشیم ناچاریم نگاهی هم به گذشته ی آن بیندازیم. گذشته میگوید دانشگاه اکثر مواقع قربانی شده است. هیچ گاه فرصتی فراهم نبوده که دانشجویان به وظایف اصلی خود بپردازند. آن‌ها در دوره هایی تنها صدای احزاب بیرون از دانشگاه بوده اند و در دوره های اخیر سکوت و انفعال حکم فرما است. آن فضای پر آشوب چنین روزهای سردی را نیز در پی دارد. نه آن آشوب حقیقی بود و نه این سکون ماندنی است.
برای اینکه بهتر در مورد دانشگاه نظر دهیم باید به جایگاه دانشجویان بین مردم و مسئولین نیز بپردازیم. از آنجایی که اکثر دانشجویان امروز معمولا بسیاری از دغدغه های مالی را ندارند و ارتباطی هم با مردم ندارند چهره ای که جامعه از آن ساخته است چهره ای خوشحال(!) است که درک درستی از هیچ چیز ندارد و بسیاری از قواعد زندگی را نمی داند. نگاه مسئولین در این میان جالب است که آن را هم خود دانشجویان میسازند. اولا که وقتی هیچ حرکت و مطالبه ای وجود نداشته باشد که خیال مسئول محترم هم جمع است و خود را پاسخگو نمی داند و نخواهد دانست، که امروز بیشتر دچار همین هستیم. از طرفی دانشجویان وقتی هم که حرکتی میکنند حرکت شان ذیل جریانات سیاسی خارج از دانشگاه است و بسیاری از مواقع به وضوح دستی از بیرون در حال صحنه آرایی است. باید پرسید چرا تشکل ها به گروه های سیاسی شناخته میشوند؟ این چه چیزی را نشان میدهد؟ خب معلوم است که در این حالت دوم هم دانشجو ها اصالتی ندارند و کسی خود را موظف به پاسخگویی نمی داند و دانشجویان هم صرفا به بلندگو هایی برای عده ای خارج از دانشگاه تبدیل میشوند.
واقعیت آن است که این چهره ی ساخته شده از دانشجو باعث شده که جایگاه امروزش چندان قابل و لایق توجه نباشد.
در ساخته شدن هر کدام از این برداشت‌ها دلایل زیاد دیگری هم وجود دارد. گرچه دانشگاه امروز آنچنان ارتباطی هم با جامعه ندارد و از آن بی خبر است اما از آن تاثیر پذیر است مشکلات اقتصادی باعث میشود روحیه منفعت طلبی در افراد بیشتر شود، مشاهده‌ی فسادهای بزرگ روحیه های خاصی را به مردم سرریز میکند. به غیر از مسائل اقتصادی بسیاری از روابط جدید اجتماعی از جمله شبکه های اجتماعی باعث کاهش صبر و حوصله مردم، عادت کردن به خواندن مطالب کوتاه و دوری از کتاب و مطالعه شده است. مطرح نبودن چهره های مستقل انقلابی در جایگاه الگو، ضریب دادن به نگاه منفعلانه اسلامی که کاری به امر به معروف و نهی از منکر -در معنای عام- ندارد و تقلیل آن به معنایی خاص. تریبون های خاص یکطرفه، فتنه 88 و تبعاتی که در دانشگاه و جامعه داشت، برخی سیاست گذاری ها برای حذف نقش دانشجویان در مسائل کشور و نظام آموزشی و بسیاری از مسائل دیگر باعث شده است که قشرهای مختلف جامعه امروز بیشتر به فکر مسائل فردی خودشان باشند و آن قدر هم مشکل وجود دارد که افراد به فکر کار دیگری نباشند و به این جمع بندی رسیده اند که به غیر از زمان انتخابات بهتر است سرشان به کار خودشان باشد و در دانشگاه هم مشابه چنین چیزی را شاهد هستیم.
اما همیشه راهی برای اصلاح هست. به نظر حقیر راه اصلاح امروز با توجه به شرایط دانشگاه از مسیر اصلاح تشکل ها میگذرد. اگر آن ها بتوانند مطالبات حقیقی جدی از مسئولین داشته باشند که مشکلی از کشور را رفع کند، اگر بتوانند به نحوی با مردم در ارتباط باشند و به صورت جدی پیگیر برخی مسئله ها باشند جایگاه دانشجو میتواند بهتر شود. در این حال خیانت بزرگ به تشکل ها وابسته نمودن آن است که امید به اصلاح را چند سالی به عقب می اندازد. یکی از این فرصت ها شانزده آذر است.
اما به جای اینکه روز دانشجو روزی برای حرف زدن دانشجوها و مطالبه از مسئولین باشد تبدیل به تریبونی شده برای مسئولین و سیاسیون جناح های کشور. یه جای اینکه مسئولین نگران این باشند که چگونه باید پاسخگوی سوالات دانشجویان باشند، به راحتی در روز دانشجو یک سخنرانی بی اثر انجام میدهند و میروند و معلوم نیست این همه چه ربطی به روز "دانشجو" دارد؟ شاید اگر این روز را روز"پیوند جناح‌های سیاسی و تشکل‌ها" بنامیم گزاف نگفته باشیم. اتفاقا یکی از دلایل افول فعالیت دانشجویی در این سال ها این است که همان تشکل های فعال دانشگاه نیز خود را محدود به گروهای سیاسی میکنند و 16 اذر به جای اینکه آغازی بر حرکتی رو به جلو باشد به قول آوینی «آغازی بر یک پایان» است.
